ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΒΙΒΛΙΟ 2 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 27

 1 Να αντιστοιχίσετε τα αποσπάσματα στη στήλη α με τις μεταφράσεις τους στη στήλη β

Στήλη α	Στήλη β
1 Λύσανδρος δ` εἶπε τοῖς παρ’ αὐτοῦ ἑπομένοις,	Α μόλις τους δουν να έχουν βγει και να έχουν διασκορπιστεί στη Χερρόνησο
2 ἐπεὶ ἦν ἡμέρα πέμπτη ἐπιπλέουσι τοῖς Ἀθηναίοις,	Β και επειδή αγόραζαν τα τρόφιμα από μακριά και επειδή περιφρονούσαν τον Λύσανδρο
3 ἐπὰν κατίδωσιν αὐτοὺς ἐκβεβηκότας καὶ ἐσκεδασμένους κατὰ τὴν Χερρόνησον	Γ Αυτοί έκαναν αυτά, όπως διέταξε
4 ὅπερ ἐποίουν πολὺ μᾶλλον καθ’ ἑκάστην ἡμέραν	Δ Ο Λύσανδρος τότε, είπε σ’ αυτούς που τους κατασκόπευαν κατά διαταγή του,
5  τά τε σιτία πόρρωθεν ὠνούμενοι καὶ καταφρονοῦντες δὴ τοῦ Λυσάνδρου	Ε κάτι που έκαναν συχνότατα κάθε μέρα Ε
6  ὅτι οὐκ ἀντανῆγεν.	ΣΤ έβγαζε τα πλοία του από το λιμάνι
7  ἀποπλέοντας τοὔμπαλιν παρ’ αὐτὸν ἆραι ἀσπίδα κατὰ μέσον τὸν πλοῦν	Ζ αφού ήταν η πέμπτη μέρα που οι Αθηναίοι έπλεαν εναντίον του,
8 Οἱ δέ ταῦτα ἐποίησαν ὡς ἐκέλευσε.	Η επιστρέφοντας με τα πλοία προς αυτόν να σηκώσουν ψηλά ασπίδα στη μέση της διαδρομής.

2  Ποια επίπτωση είχε στους Αθηναίους η καθυστέρηση της ναυμαχίας από τον Λύσανδρο;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3 Πώς χαρακτηρίζετε τους Αθηναίους για τη στάση τους;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4 Για καθεμιά από τις επόμενες λέξεις να γράψετε δύο ομόρριζες στη νέα ελληνική απλές ή σύνθετες

επιπλέουσι
κατίδωσι
εκβεβηκότας
εσκεδασμένους
αντανηγε

5  εποίουν, αραι  Να γράψετε τρεις σύνθετες ομορριζες λέξεις στη νέα ελληνική στις οποίες τα ρήματα αυτά να χρησιμοποιούνται ως δεύτερο συνθετικό.

εποίουν………………………………………………………………………………………………………………………

αραι……………………………………………………………………………………………………………………………

6 να συμπληρώσετε τον πίνακα με τον κατάλληλο τύπο των ουσιαστικών

	Δοτ ενικού	Ονομ πληθ	Αιτ πληθ
ημέρα
Αθηναίοις
ασπίδα

]

7 Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τον κατάλληλο τύπο των ρημάτων

εκέλευσε    γ πληθ υποτ αορίστου
ειπε    γ πληθ ευκτικήε ενεστώτα
εκβεβηκότας  γ πληθ οριστικής παρατατικού
αραι  γ ενικό υποτ ενεστώτα
επιπλέουσι    απαρέμφατο ενεστώτα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΝ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ

                  

                                                ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ

                                                               ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ü  1  Τι γνωρίζετε για την καταγωγή (γέννηση, οικογενειακό περιβάλλον), τη μόρφωση του Ξενοφώντα και τις πολιτικές συνθήκες της εποχής του;

ü  2    Ποιοι λόγοι οδήγησαν τον Ξενοφώντα στην εξορία;

ü  3  . Να κατατάξετε τα ακόλουθα βιογραφικά στοιχεία του Ξενοφώντα κατά χρονική σειρά:

α) Συμμετείχε ως μισθοφόρος στο στράτευμα του Κύρου κατά του αδελφού του Αρταξέρξη.

β) Μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια στον Δήμο της Ερχιάς Αττικής.

γ) Ακολούθησε τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο στη μάχη της Κορωνείας.

δ) Υπηρέτησε στο σώμα των ιππέων της πατρίδας του, της Αθήνας.

ε) Οδήγησε τους Έλληνες μισθοφόρους (τους Μυρίους) από τα βάθη της Ασίας στην

πατρίδα τους.

ü  4. Να εξηγήσετε γιατί οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Ξενοφώντα από την πατρίδα του (394 π.Χ.) και γιατί, πολύ αργότερα (365 π.Χ.), ανακάλεσαν αυτή την απόφασή τους

ü  5. Να αναφέρετε τα Ιστορικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας.

ü  6. Ο Ξενοφών είχε τη φιλοδοξία να συνεχίσει το έργο του Θουκυδίδη. Πόσο επιτυχημένη θεωρείται η προσπάθειά του;

ü  7  Πώς αναδεικνύεται η πίστη του Ξενοφώντα σε υψηλές αξίες;

ü  8. α) Πώς αξιολογήθηκε το έργο του Ξενοφώντα στην Αλεξανδρινή και τη Ρωμαϊκή εποχή;

β) Σε ποια κατηγορία των έργων του Ξενοφώντα ανήκουν τα Ἑλληνικά και σε ποια χρονική περίοδο αναφέρονται;

ü  9. α) Σε ποια κατηγορία των έργων του Ξενοφώντα ανήκουν τα Ἑλληνικά και σε ποια χρονική περίοδο αναφέρονται;

β) Να αναφέρετε τους τίτλους των υπολοίπων έργων του Ξενοφώντα που ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τα Ἑλληνικά.

ü  10. Τι γνωρίζετε για τη συμμετοχή του Ξενοφώντα στην εκστρατεία του Κύρου;

ü  11 . Ποιες ήταν οι σχέσεις του Ξενοφώντα με την πόλη της Σπάρτης;

ü  12. Να κατατάξετε κατά χρονική σειρά τα ακόλουθα βιογραφικά στοιχεία του Ξενοφώντα:

α) Εγκαταστάθηκε στον Σκιλλούντα της Ολυμπίας, όπου ασχολήθηκε με το συγγραφικό του έργο.

β) Εξορίστηκε από την πατρίδα του, την Αθήνα.

γ) Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το κτήμα του, στον Σκιλλούντα, και να μετακομίσει

στην Κόρινθο.

δ) Οι Αθηναίοι επέτρεψαν στον Ξενοφώντα να επαναπατριστεί, μετά από την άρση του ψηφίσματος για εξορία.

ε) Έστειλε τους γιους του Γρύλλο και Διόδωρο να υπηρετήσουν στον αθηναϊκό στρατό.

              14. Τι γνωρίζετε για τη μόρφωση του Ξενοφώντα και ποιες ιστορικές μορφές άσκησαν επίδραση στην προσωπικότητα και τις ιδέες του;

ü  15. Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται τα έργα του Ξενοφώντα; Να αναφέρετε τους τίτλους των έργων μιας κατηγορίας

ü  16. Να αναφέρετε τα Σωκρατικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας

ü  17. Πώς δικαιολογείται ο χαρακτηρισμός του Ξενοφώντα ως «ρεπόρτερ» και πώς απο-τυπώνεται στο έργο του η εικόνα των πολιτικών εξελίξεων του 4ου π.Χ. αι.;

ü  18. Ποιες είναι οι απόψεις του Ξενοφώντα για την «αθέτηση του λόγου» και την «παράβαση των όρκων»;

ü  19. Ποιον χαρακτηρισμό απέδωσαν στον Ξενοφώντα οι θαυμαστές του έργου του στη ρωμαϊκή εποχή και γιατί;

ü  20 Ποιες στρατιωτικές υπηρεσίες προσέφερε ο Ξενοφών στον Αγησίλαο;

ü  21. Οι Αθηναίοι με ψήφισμά τους εξόρισαν τον Ξενοφώντα, επειδή:

α) αρνήθηκε να υπηρετήσει στον αθηναϊκό στρατό,

β) κατατάχτηκε ως μισθοφόρος στον στρατό του Κύρου, στη Μ. Ασία,

γ) ανήκε στην τάξη των ιππέων και συναναστρεφόταν με τον Σωκράτη,

δ) στη μάχη της Κορωνείας (494 π.Χ.), παρατάχτηκε με τον βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαο εναντίον της πατρίδας του,

ε) δεν επέτρεψε στους γιους του να υπηρετήσουν στον αθηναϊκό στρατό.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση, σημειώνοντας το αντίστοιχο γράμμα και να αναφέρετε αν οι Αθηναίοι αναθεώρησαν το ψήφισμα αυτό και με ποια αφορμή.

ü  22. α) Να εξηγήσετε γιατί δεν είναι εύκολη η ειδολογική και η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα.

β) Σε ποια κριτήρια στηρίζεται η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα;

ü  23 Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται τα έργα του Ξενοφώντα; Να γράψετε δύο τίτλους έργων από κάθε κατηγορία.

ü  24. Να αναφέρετε τα Διδακτικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας.

ü  25. Από την περιγραφή ποιων γεγονότων αναδεικνύεται η ικανότητα του Ξενοφώντα να ζωντανεύει με δραματική ένταση μεμονωμένες εντυπωσιακές σκηνές

ü  26. Ποιες συνέπειες έχει, κατά τον Ξενοφώντα, η ασέβεια προς τους θεούς στην εξέλιξη των ιστορικών γεγονότων

ü  27. Ποια δημοφιλέστερα έργα του Ξενοφώντα χρησιμοποιήθηκαν ως διδακτικά βιβλία

από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα και για ποιους λόγους;

β) Ποια είναι η πιθανότερη χρονολογική κατάταξη των έργων του;

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΙΒΛΙΟ 3 ΚΕΦ 79

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Α  Να αντιστοιχίσετε τα αποσπάσματα του πρωτότυπου κειμένου στη στήλη α με τις νεοελληνικές τους μεταφράσεις στη στήλη β

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1  Kαὶ οἱ Κερκυραῖοι δείσαντες μὴ σφίσιν ἐπιπλεύσαντες ἐπὶ τὴν πόλιν ὡς κρατοῦντες  οἱ πολέμιοι ἢ τοὺς ἐκ τῆς νήσου  ἀναλάβωσιν ἢ καὶ ἄλλο τι νεωτερίσωσι,	Α   Οι Πελοποννήσιοι όμως δεν τόλμησαν, βέβαια, να πλεύσουν εναντίον της πόλης, αν και ήταν νικητές στη ναυμαχία,
2   τούς τε ἐκ τῆς νήσου πάλιν ἐς τὸ ῞Ηραιον διεκόμισαν καὶ τὴν πόλιν ἐφύλασσον.	Β  τους μετέφεραν πίσω στο ναό της Ήρας και φρουρούσαν την πόλη.
3    Oἱ δ᾽ ἐπὶ μὲν τὴν πόλιν οὐκ ἐτόλμησαν πλεῦσαι   κρατοῦντες τῇ ναυμαχίᾳ	Γ  Και την επόμενη ημέρα επίσης δεν έπλεαν, εναντίον της πόλης, αν και (οι πολίτες) βρίσκονταν σε μεγάλη σύγχυση και φόβο και μολονότι, όπως λέγεται, ο Βρασίδας παρακινούσε τον Αλκίδα (για επίθεση), χωρίς να έχει όμως η ψήφος του την ίδια δύναμη.
4   τρεῖς δὲ καὶ δέκα ναῦς ἔχοντες τῶν Κερκυραίων ἀπέπλευσαν ἐς τὴν ἤπειρον, ὅθενπερ ἀνηγάγοντο	Δ  Και οι Κερκυραίοι, επειδή φοβήθηκαν μήπως οι εχθροί, αφού πλεύσουν εναντίον της πόλης τους ως νικητές ή πάρουν πίσω από το νησί τους εκεί αιχμαλώτους ή επιχειρήσουν και κάποια άλλη εχθρική ενέργεια
5   Tῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ ἐπὶ μὲν τὴν πόλιν οὐδὲν μᾶλλον ἐπέπλεον,  καίπερ ἐν πολλῇ ταραχῇ καὶ φόβῳ ὄντας καὶ  ὡς λέγεται,  Ἀλκίδᾳ, ἰσοψήφου δὲ οὐκ ὄντος·	Ε  Αφού όμως αποβιβάστηκαν στη Λευκίμμη, το ακρωτήριο, λεηλατούσαν τους αγρούς

6   ἐπὶ δὲ τὴν Λευκίμμην τὸ ἀκρωτήριον ἀποβάντες  ἐπόρθουν τοὺς ἀγρούς.

Στ  αλλά απέπλευσαν, έχοντας αιχμαλωτίσει δεκατρία πλοία των Κερκυραίων, για την ηπειρωτική ακτή απ’ όπου ακριβώς ξεκίνησαν.

Β Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης              Γ   κρατουντες, ναυς : γράψτε δύο σύνθετες λέξεις στη

α με τις ομόρριζές τους στη στήλη β                            νέα ελληνική  με α συνθετικό τη λέξη ναυς και         

                                                                                       δύο με β συνθετικό το ρήμα κρατω

Στήλη α                Στήλη β                                              ναυς                     

1 πλευσαι             α σχέση                                             ……………………. .     

2 αποβάντες         β απόπλους

3 έχοντες              γ συναίνεση                                        κρατω

4 παραινουντος    δ εξουσία                                           ………………….      

5 όντος                  ε διάβαση

Δ  Συμπληρώστε τους αρχικούς χρόνους του ρήματος λαμβάνω και δίπλα από κάθε θέμα γράψτε δύο ομόρριζες λέξεις στη νέα ελληνική

χρόνοι		θέμα	ομόρριζες
Ενεστώτας	λαμβάνω	λαμβ
Παρατατικός
Μέλλοντας	λήψομαι
Αόριστος
Παρακείμενος	είληφα	λαφ
Υπερσυντέλικος

χρόνοι		θέμα	ομόρριζες
Ενεστώτας	λαμβάνομαι	λαμβ
Παρατατικός
Μέλλοντας	ληφθήσομαι
Αόριστος
Παρακείμενος	είλημμαι	λημμ
Υπερσυντέλικος
Ρηματικό επίθετο	ληπτέος

E Nα συμπληρώσετε τον πίνακα με τον κατάλληλο τύπο

Γενική  ενικού	Δοτική  ενικού	Δοτική  πληθ	Αιτιατική  πληθ
			ναυς
	ταραχη
όντος
της  νήσου

ΣΤ  Ποιος ο συντακτικός ρόλος των υπογραμμισμένων λέξεων

πλευσαι…………………..                  ισοψήφου……………..              

κρατουντες……………                      αποβάντες…………….

Ερμηνευτική προσέγγιση.

 Αφού μελετήσετε τη μετάφραση και τα σχόλια του βιβλίου, προσπαθήστε να απαντήσετε στις επόμενες ερωτήσεις.

Α Τι φοβήθηκαν οι Κερκυραίοι ;

1………………………………………………………..

2……………………………………………………….

3…………………………………………………………..

Β Σε ποιες ενέργειες προέβησαν οι Κερκυραίοι;

1………………………………………………………………

2………………………………………………………………

Γ Ποιες ήταν οι ενέργειες των Πελοποννησίων;

1………………………………………………………………………..

2…………………………………………………………………………

Δ Γιατί ο Βρασίδας προτείνει να επιτεθούν στην πόλη της Κέρκυρας

1  ………………………………………………….

2 ……………………………………………………

3 ………………………………………………….

4  …………………………………………………

Ε Γιατί ο Αλκίδας απορρίπτει την πρόταση   του Βρασίδα για επίθεση στην Κέρκυρα;

1………………………………………………………………………………………………………

2…………………………………………………………………………………………………………

3…………………………………………………………………………………………………………

4……………………………………………………………………………………………………….

ΣΤ Γιατί οι Πελοποννήσιοι επιτέθηκαν στη Λευκίμμη;

1 ………………………………………………………………………………………………………..

2…………………………………………………………………………………………………………

3………………………………………………………………………………………………………

4…………………………………………………………………………………………………………….